Kolektor słoneczny płaski czy próżniowy?
Podstawowym kryterium doboru odpowiedniego kolektora słonecznego powinien być jak największy efekt ekonomiczny inwestycji w odniesieniu do kosztu zakupu kompletnej instalacji solarnej.
Z poradnika dowiesz się
Powierzchnia czynna, powierzchnia apertury, jako najważniejsza część kolektora słonecznego
Najważniejszą częścią kolektora słonecznego, tak próżniowego jak i płaskiego, jest powierzchnia czynna, czyli ta, którą kolektor słoneczny "przyjmuje" promieniowanie słoneczne, nazywana powierzchnią apertury. Im większa powierzchnia apertury, tym więcej promieniowania słonecznego dociera do kolektora, co bezpośrednio wpływa na ilość energii pozyskanej w ciągu dnia. Dlatego dobrym kryterium porównawczym kolektorów słonecznych jest ich cena w odniesieniu właśnie do powierzchni apertury, wyrażonej w [zł/m2 ap]. Załóżmy, że dobieramy taką ilość kolektorów każdego rodzaju, aby ich powierzchnie apertury były identyczne i porównajmy wtedy ich ceny. W takim rozumieniu ceny kolektorów próżniowych są znacznie wyższe, dochodzące nawet do 370% ceny kolektora płaskiego. Tak znaczną różnicę determinuje sama budowa kolektora, gdzie powierzchnia apertury w kolektorach próżniowych jest znacząco mniejsza, aczkolwiek po części rekompensowana w inny sposób. W rozważaniach przyjęto przykładowe ceny typowych kolektorów słonecznych największego polskiego producenta tych urządzeń (są to ceny czysto poglądowe i nie stanowią oferty handlowej). W takim zestawieniu ceny netto kolektorów płaskich kształtują się od 613 zł/m2 ap do 830 zł/m2 ap, podczas gdy próżniowych 2258 zł/m2 ap. W skrajnej więc sytuacji, różnica w cenie, między kolektorem płaskim a próżniowym, przy tej samej powierzchni apertury, może być nawet niemal 4-krotna, na korzyść kolektora płaskiego.
Kolektor płaski czy próżniowy? Różnica cenowa
Odnosząc się do cen netto kolektora słonecznego tego samego producenta, nawet najtańszy kolektor próżniowy (2290 zł) będzie droższy od najdroższego kolektora płaskiego (1510 zł). W porównaniu "Kolektor płaski czy próżniowy", z uwzględnieniem kryterium ceny, zdecydowanie korzystniej prezentują się kolektory płaskie. A zatem, analizując rynek kolektorów słonecznych, uzasadnione jest stwierdzenie, że "pozyskiwane z kolektorów próżniowych ciepło jest drogie".
W czym zatem lepsze są kolektory próżniowe? Kolektor słoneczny próżniowy zbudowany jest z szeregu rur szklanych (rys.1), w środku których panuje próżnia (głębokie podciśnienie 0,01-0,001 Pa). Szklane rury pełnią funkcję termosu, w których umieszczono absorber promieniowania, izolując go termicznie od otoczenia. Rurki te można przekręcić o dowolny kąt, tak aby optymalnie dobrać punkt pracy kolektora. Powoduje to, że kolektory próżniowe mogą być zamontowane nawet na pionowej ścianie budynku, z rurami ułożonymi poziomo. Kolektory płaskie nie mają takiej właściwości. Ma to szczególne znaczenie, gdy istnieją niekorzystne warunki zabudowy. W tej kategorii wygrywają kolektory próżniowe, które pozwalają na większą dowolność w usytuowaniu ich względem stron świata i względem poziomu dachu czy terenu.
Praca urządzeń w okresie letnim i zimowym
Próżniowe kolektory słoneczne, jak już wspomniano, zbudowane są z rurek-termosów (dlatego nazywane są próżniowymi), z absorberem promieniowania słonecznego wewnątrz rury. Straty ciepła oddawane do otoczenia są znacznie niższe niż w przypadku kolektorów płaskich, które nie posiadają takich izolatorów w postaci "termosów". Powszechnie uważa się, że kolektory próżniowe, lepiej niż płaskie, nadają się do pracy w zimie. Praca kolektorów słonecznych zimą nie jest wcale zagadnieniem łatwym do analizy. Ogólnie, w uproszczeniu, można taką tezę przyjąć za słuszną, gdyż w dobrych warunkach pogodowych, zimą (brak śniegu i szronu na rurach solarnych), kolektor próżniowy więcej pozyska energii słonecznej na podgrzanie wody użytkowej niż kolektor płaski. Inaczej to wygląda latem. W tym okresie wygrywa kolektor słoneczny płaski. Kolektor płaski, pracując latem, kiedy jest najwięcej promieni słonecznych, będzie cechował się wyższymi uzyskami ciepła od większości kolektorów próżniowych.
Krajowy i zagraniczny rynek sprzedaży kolektorów słonecznych próżniowych
Kolektory słoneczne próżniowe na rynkach krajów rozwiniętych w zakresie energetyki słonecznej nie zajmują znaczącego udziału w sprzedaży. Wyjątkiem jest Szwecja, gdzie 34% sprzedawanych kolektorów stanowiły kolektory próżniowe, Austria 4%, Niemcy 10%, Francja 3,5%, w Szwajcarii 7%. W Polsce udział kolektorów próżniowych przekracza 24%! Jest to efekt pewnych działań marketingowych, z treściami nie do końca słusznymi, które nie pokrywały się ze stanem faktycznym. Na początku dekady, pojawiły się w Polsce wysokie dopłaty do kolektorów słonecznych i w efekcie rynek został "zalany" towarem, gdzie znaczna część kolektorów odbiegała wyraźnie od standardów, jakie powinny spełniać te urządzenia. Dane pochodzą z raportu ESTIF 2011 r. (źródło: estif.org).
Jakie kolektory zatem wybrać?
Jeżeli chcemy zdecydować się na zakup kolektorów próżniowych, to kupmy takie, których sprawność będzie zdecydowanie wyższa niż kolektorów płaskich, co w praktyce osiągane jest przez kolektory z rurami próżniowymi 1-ściennymi. Ogólnie, w większości przypadków, polecamy do stosowania w polskich warunkach atmosferycznych i nasłonecznienia kolektory płaskie. Ostateczny wybór zależy jednak od konkretnych oczekiwań użytkowników i warunków montażu.
Jak oceniasz ten poradnik?
Dziękujemy za Twoją opinię!Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści
Więcej poradników o fotowoltaice
Instalacje solarne stają się coraz popularniejsze. Trzy lata – tak krótki okres czasu wystarczył, by w Polsce powstało aż 12 000 instalacji fotowoltaicznych. To one pozwalają pozyskiwać czystą energię elektryczną z naturalnego, odnawialnego źródła, jakim jest energia słoneczna. Po wprowadzeniu ustawy pozwalającej na wybudowanie instalacji fotowoltaicznej bez żadnych zgód oraz umożliwieniu magazynowaniu nadwyżek wyprodukowanego prądu w zakładzie energetycznym – dołączenie do solarnej rewolucji stało się bardzo proste. Przyjazne przepisy, duże oszczędności, ekologia… Są jednak sytuacje, gdy to się nie opłaca. Sprawdź, kiedy!
02.06.2021Najważniejsza zasada to zachować spokój. Nie podpisuj niczego pochopnie, bo okazja, ostatnie sztuki w tej cenie, duże zbiorowe zamówienie, ostatnia szansa na dotacje itd. W poniższym artykule dowiesz się, jak wybrać rzetelną firmę od fotowoltaiki, co powinna zawierać umowa na instalację i w jaki sposób zweryfikować firmę podczas spotkania.
17.12.2020Dofinansowanie do fotowoltaiki dla rolników w 2022 roku nadal jest możliwe dzięki kilku programom zapewniającym wsparcie w inwestycji w panele fotowoltaiczne. Poza programami dofinansowań (np. Agroenergia) można też skorzystać z innych opcji (np. ulga od podatku rolnego), dzięki czemu fotowoltaika dla rolników może być dużo tańsza. Jakie są opcje dofinansowań na fotowoltaikę dla rolników? Co wiemy o planowanych programach i czy wkrótce pojawią się nowe dotacje na fotowoltaikę?
06.09.2022Zmiany w fotowoltaice w 2023 i 2022 roku znacząco wpłynęły na rynek energetyki słonecznej w Polsce. Co prawda ubiegły rok był czasem rekordowych inwestycji w fotowoltaikę, ale mimo to pojawiło się też sporo pytań o to, jak będzie wyglądać fotowoltaika w 2023 r. Zmiany dotyczą przede wszystkim zasad rozliczania prosumentów, którzy mają własne miniinstalacje fotowoltaiczne. Jakie są najważniejsze zmiany w fotowoltaice w 2023 roku, na czym polegają nowe zasady rozliczania fotowoltaiki i czy fotowoltaika się opłaca?
25.05.2023Oszczędność oraz obawa przed rosnącymi kosztami energii to najczęstsze powody, które skłaniają Polaków do inwestycji w fotowoltaikę. Z tego rozwiązania zadowolonych jest dziś niemal 90% użytkowników, a proces inwestycyjny opisują oni zwykle jako bezproblemowy, sprawny i satysfakcjonujący – wynika z Raportu Oferteo o fotowoltaice. Jednak nowe przepisy, zapowiadane na 2022 rok, zniechęciłyby do paneli fotowoltaicznych aż jedną czwartą inwestorów.
24.04.2023Co to jest falownik? Falownik do fotowoltaiki (inaczej: inwerter) to urządzenie, które przekształca prąd stały generowany przez panele fotowoltaiczne na prąd zmienny (inaczej: prąd przemienny). Większość urządzeń w domu potrzebuje właśnie prądu zmiennego, dlatego falownik jest kluczowy dla działania całej instalacji. Jak działa inwerter fotowoltaiczny? Czym różni się falownik do fotowoltaiki jednofazowy od trójfazowego? Jaki falownik wybrać do instalacji fotowoltaicznej?
04.09.2023